Vraag:
De cliënt met dementie woont nog zelfstandig en de thuiszorg komt iedere avond langs. De thuiszorgmedewerker legt mevrouw op bed, sluit de voordeur en doet de huissleutel in het sleutelkastje. De cliënt zelf en haar zus die optreedt als haar vertegenwoordiger, zijn akkoord met deze werkwijze.
Maar kortgeleden heeft de zus van mevrouw te horen gekregen dat ze met deze werkwijze gaan stoppen. Het mag niet van de Wzd, is het argument van de thuiszorgmedewerker. Daarom wendt de zus zich tot de CVP Wzd met de vraag: Mag deze werkwijze zomaar gestopt worden?
Antwoord:
De CVP Wzd informeert zus over de waarborgen in de Wet zorg en dwang. De Wzd regelt dat alle zorg met de cliënt (of diens vertegenwoordiger) overlegd moet worden en dat er toestemming nodig is. Allereerst van de cliënt zelf maar als deze niet in staat is tot een weloverwogen beslissing, dan met de vertegenwoordiger van de cliënt. Als de cliënt (en diens vertegenwoordiger) zich niet verzetten tegen de zorg, kan deze zorg gegeven worden.
Alleen daar waar het gaat om 3 specifieke vormen van onvrijwillige zorg waar onder insluiting, zoals in deze situatie, is de instemming van de cliënt zelf nodig. De instemming van de vertegenwoordiger, daar waar de cliënt wilsonbekwaam ter zake is, is dan niet genoeg, zelfs als de cliënt zich niet verzet.
Dan beschouwt de Wzd dit als onvrijwillige zorg.
Bij het toepassen van onvrijwillige zorg in de thuiszorg, gelden extra veiligheidseisen. Zo is een wijze van toezicht op de cliënt nodig. Een zorgverlener moet bereikbaar zijn voor de cliënt. En dat is voor een thuiszorgorganisatie vaak een onmogelijk te verwezenlijken eis zodat hun enige conclusie kan zijn dat het afsluiten van de voordeur niet kan worden ingezet.
Zolang mevrouw wilsbekwaam instemt met het afsluiten van de voordeur, is de Wzd niet aan de orde. Pas als mevrouw die beslissing niet meer begrijpt of zich gaat verzetten tegen de werkwijze, wordt het afsluiten van de voordeur een vorm van onvrijwillige zorg en zijn de extra veiligheidseisen aan de orde.
Zus vraagt samen met haar zus een gesprek aan met de thuiszorg organisatie om dit te bespreken.