Vraag:
De CVP Wzd wordt benaderd door een cliënt. In de huisregels is opgenomen dat om 17.00 uur de telefoons ingeleverd moeten worden. Er wordt dan gegeten met elkaar en telefoons zijn een enorme stoorzender. Bovendien vindt de begeleiding dat er beter wordt gegeten als er geen telefoons aanwezig zijn. Voor een aantal cliënten is het erg belangrijk dat ze goed eten. Dit vanuit medisch oogpunt. Dit is voor deze client niet aan de orde. Omdat het een huisregel is, valt het, aldus de begeleiding, niet onder de Wzd.
Antwoord:
Het moeten inleveren van je telefoon valt onder een van de vormen van onvrijwillige zorg. Wzd art.2 lid 1h: ‘aanbrengen van beperkingen in de vrijheid het eigen leven in te richten, die tot gevolg hebben dat betrokkene iets moet doen of nalaten waaronder begrepen het gebruik van communicatiemiddelen.’
Dat betekent dat het inleveren van een telefoon tegen de wensen van de cliënt, niet in de huisregels geregeld kan worden maar alleen via de Wzd. De huisregels zijn bedoeld voor het regelen van de ordelijke gang van zaken en de veiligheid en het is niet toegestaan om in de huisregels vormen van onvrijwillige zorg aan alle cliënten te regelen.
Alleen als er sprake is van ernstig nadeel voor de cliënt of anderen kan dit via de Wzd als onvrijwillige zorg worden vastgelegd in het zorgplan. En als deze regel voor de hele groep cliënten geldt, moet dat dus in de zorgplannen van alle cliënten worden vastgelegd als onvrijwillige zorg nadat de juiste procedure daarvoor is doorlopen. Het lijkt erop dat er niet voor alle cliënten sprake is van ernstig nadeel, dus dat het niet in alle zorgplannen als onvrijwillige zorg mag worden opgenomen.
De CVP Wzd kan de cliënt ondersteunen in een gesprek hierover met de persoonlijk begeleider van de cliënt.
Helaas is het nog niet in de Wzd geregeld dat cliënten een klacht kunnen indienen over de huisregels. Dit in tegenstelling tot de Wvggz waarin dat wel een onderwerp is waarover een klacht kan worden ingediend. Met de aangekondigde wetswijziging wordt dit verschil rechtgetrokken. Bij de klachtencommissie zal de klacht dan ook moeten gaan over de onvrijwillige zorg en niet over de huisregels.
Naast de ondersteuning van deze cliënt om dit te bespreken met zijn persoonlijk begeleider, kan de CVP Wzd de cliënt ook wijzen op de positie van de cliëntenraad in deze. De cliëntenraad heeft instemmingsrecht op de huisregels en is, zo lijkt het onvoldoende op de hoogte van deze informatie.